L4L – Werken als advocaat in Egypte tijdens de COVID-19 crisis

De COVID-19 crisis heeft een grote impact op mensenrechten en de rechtstaat. Lawyers for Lawyers heeft op zijn website aan serie artikelen geplaatst die inzicht geven in het effect van de crisis op advocaten over de hele wereld. Een van deze verhalen gaat over een anonieme advocaat uit Egypte.

 

De advocaat vertelt: “De COVID-19 crisis heeft alle lagen van de Egyptische bevolking geraakt, en advocaten in het bijzonder. Allereerst vanuit economisch perspectief: al het werk werd gestaakt en kantoren werden gesloten. Daarnaast is de veiligheidssituatie van veel advocaten verslechterd, omdat de overheid de crisis misbruikt om advocaten het zwijgen op te leggen. Dit resulteerde in de ergste gevallen tot de aanhouding en zelfs gedwongen verdwijning van verschillende advocaten in verband met hun werkzaamheden. Helaas heeft de Egyptische Orde van Advocaten niet de nodige steun geboden aan advocaten die werden geconfronteerd met deze uitdagingen en is zij er niet in geslaagd om hen te beschermen tegen intimidatie of hen met economische of medische middelen te ondersteunen.”

Arrestaties

“Ons werk als advocaat is niet beperkt tot het uitvoeren van reguliere gerechtelijke acties, maar omhelst ook het vergroten van bewustwording over de uitdagingen in ons rechtssysteem en het pleiten voor een onafhankelijke advocatuur en rechtstaat. We eisen bovendien dat cliënten die op oneigenlijke gronden worden gearresteerd direct worden vrijgelaten. Maar hiermee lopen we zelf ook risico. Vooral tijdens de crisis zijn er veel advocaten die hebben opgeroepen tot vrijlating van cliënten in hechtenis. Veel van deze cliënten zitten al langer vast dan de officiële voorhechtenistermijn toestaat. We hebben er bij de autoriteiten op aangedrongen om de nodige gezondheidsmaatregelen te nemen en de veiligheid van de gevangenen te waarborgen, aangezien de infectiegraad in Egyptische gevangenissen volgens de laatste berichten fors stijgt. Een voorbeeld van de lastige situatie waarin advocaten zich bevinden, is de arrestatie van mijn collega Mohsen Bahnasi. Op 27 maart 2020 hebben veiligheidstroepen hem in zijn huis in Cairo gearresteerd. Bahnasi is een gerespecteerd advocaat en heeft zich tijdens zijn carrière altijd ingezet voor de mensenrechten. Hij is naar een onbekende locatie gebracht en voegt zich daarmee bij een lange lijst onrechtmatig gevangengehouden personen. Treurig genoeg eiste hij voor zijn gevangenneming zelf dat zij werden vrijgelaten, om hen te beschermen tegen de epidemie. Hij gaat hiermee door vanuit de gevangenis.”

Geen alternatieven

“We hebben in Egypte helaas geen systeem om zaken online te behandelen. We moeten activiteiten als het indienen van beroepschriften en de follow-up van zaken allemaal in persoon doen. Kortgeleden is het Egyptische Hof van Cassatie begonnen een systeem te ontwikkelen waarmee advocaten de status van de door hen behandelde zaken telefonisch kunnen opvragen. Dit was een belangrijke stap, aangezien Egypte een groot land is met slechts één Hof van Cassatie. Dit betekent dat advocaten vanuit afgelegen delen van het land soms wel 14 uur moeten reizen om het Hof te bereiken. Verrassend genoeg is dit telefonische systeem bij de start van de COVID-19 crisis geschorst. Toen ik probeerde het systeem te gebruiken om navraag te doen over een zaak, kreeg ik tot mijn grote verbazing een automatische voice message die aangaf dat het systeem was opgeheven vanwege procedures om het coronavirus te voorkomen. Hoe deze stap bijdraagt aan het beteugelen van het virus is mij onduidelijk, omdat het advocaten dwingt zelf naar het Hof te komen en zich hiermee bloot te stellen aan het virus. Dit alles maakt dat wij er ernstig aan twijfelen of de autoriteiten daadwerkelijk de rechtstaat willen waarborgen, of dat zij de crisis gebruiken om deze verder in te perken.”

Meer verhalen uit de COVID-19 serie zijn beschikbaar op de website van Lawyers for Lawyers: www.lawyersforlawyers.org