Succesvol activiste riskeert levenslange gevangenisstraf
Onverwacht is de Chinese mensenrechtenadvocaat Wang Yu op borgtocht vrijgelaten. Hoe hoog de borg is, is niet bekend gemaakt. Maar dat Wang Yu een hoge prijs heeft moeten betalen is zeker. Haar vrijlating ging gepaard aan een georkestreerde ‘bekentenis’ op de staatstelevisie. Haar arrestatie leidde verleden jaar tot een storm van protest.
Wang Yu was zeer actief op sociale media
Voorafgaand aan haar vrijlating werd op de meeste Chinese televisiezenders een als interview vermomde bekentenis van Wang Yu getoond. Daarin prees Wang Yu de Chinese overheid. ‘Al mijn rechten worden vrij keurig beschermd. Ik heb een beschaafde juridische behandeling genoten’, zei ze. Over de internationale onderscheidingen die zij toegekend heeft gekregen voor haar werk, zoals de prestigieuze Ludovic Trarieux Mensenrechtenprijs op 4 juni jl., verklaarde ze: ‘Ik erken de prijs niet, ik accepteer hem niet en ik zal ook niemand afvaardigen om hem in ontvangst te nemen’.
Mensenrechtenadvocaat Wang Yu was een van de eersten die is opgepakt tijdens de grootschalige staatscampagne tegen kritische advocaten en mensenrechtenactivisten in China. Ze werd op 9 juli 2015 van haar bed gelicht en gearresteerd. Tegelijkertijd werden haar echtgenoot Bao Longjun, een mensenrechtenactivist, en hun tienerzoon Bao Zbhuoxuon op het vliegveld aangehouden. Zij waren op weg naar Australië waar hun zoon naar school gaat. Bao Longjun is eveneens gearresteerd. Hun tienerzoon is vrijgelaten, maar niet nadat zijn paspoort in beslag werd genomen.
Falun Gong
Wang Yu is een prominente mensenrechtenadvocate die zich sinds 2011 inzet voor de rule of law en weiquan (mensenrechten) in China. Tot haar cliënten behoren onder andere de gerenommeerde Oeigoerse intellectueel Ilham Tothi, die een levenslange gevangenisstraf uitzit, de vrouwenrechtengroep Five Feminists, en leden van de Falun Gong-beweging.
De afgelopen jaren is Wang Yu een doorn in het oog van de Chinese autoriteiten geworden. Met haar activiteiten op sociale media wist ze een wijdverspreid publiek te bereiken. Deze activiteiten worden gezien als de directe aanleiding voor haar arrestatie op 9 juli 2015.
Na de arrestatie van Wang Yu volgde massaal protest van collega-mensenrechtenadvocaten door het hele land. Openlijk ondersteunden zij een protestverklaring tegen het vasthouden van Wang Yu. De Chinese autoriteiten reageerden door harder dan ooit op te treden. In het afgelopen jaar zijn ruim driehonderd mensenrechtenadvocaten, medewerkers van advocatenkantoren en mensenrechtenactivisten onder huisarrest geplaatst of gearresteerd. Velen van hen bleken de protestverklaring te hebben getekend.
Levenslang
Waar en op welke wijze Wang Yu is vastgehouden blijft onbekend. In januari 2016 is Wang Yu formeel aangeklaagd voor subversie tegen de staat, een zwaar misdrijf waarop levenslang staat. Na ruim een jaar in voorarrest te hebben gezeten, is Wang Yu nu op 1 augustus 2016 door de Chinese autoriteiten op borgtocht vrijgelaten. In het interview op de staatstelevisie heeft ze laten weten gelukkig te zijn haar zoon weer te mogen zien.