In de afgelopen jaren heeft Lawyers for Lawyers een toenemend aantal verontrustende berichten ontvangen van advocaten die cliënten vertegenwoordigen die deel uitmaken van de LHBTI+ gemeenschap of als zodanig worden gezien. Wereldwijd worden deze advocaten bedreigd vanwege hun werk aan deze zaken. Om deze kwestie onder de aandacht te brengen en deze advocaten te steunen, heeft Lawyers for Lawyers de ‘Access to Justice Campaign’ ontworpen. Deze campagne is op 16 mei 2024 gelanceerd tijdens een evenement in de Rode Hoed te Amsterdam, dat mede werd  georganiseerd door de Amsterdamse Orde van Advocaten.

Tekst: Lawyers for Lawyers

Boris Dittrich, Eerste Kamerlid en voormalig Human Rights Watch LHBTI+ Advocacy Director, opende het evenement met een keynote speech over het mondiale perspectief op toegang tot het recht voor de LHBTI+ gemeenschap. Hij benadrukte dat het recht een krachtig middel voor vooruitgang kan zijn.

De drie panelleden, advocaten uit Georgië, Oeganda en Nederland, vertelden over de specifieke uitdagingen die zowel advocaten als hun LHBTI+ cliënten ervaren. Ze uitten hun zorgen over het toenemende anti-LHBTI+ klimaat en de gevolgen voor mate waarin de LHBTI+ gemeenschap toegang tot het recht behoudt. Ook benoemden ze, puttend uit eigen ervaring, de rol die advocaten spelen in het bevorderen van LHBTI+ rechten. Een advocaat uit Nederland vertelde over de aanstaande uitspraak van de Hoge Raad (verwacht op 12 juli) over het homohuwelijk op Aruba/Curaçao en benadrukte de mogelijke impact die deze uitspraak kan hebben op LHBTI+ rechten.

De drie deelnemers aan het panel.

Een van de onderdelen van de ‘Access to Justice Campaign’ is een onderzoek naar de specifieke moeilijkheden die advocaten ondervinden wanneer zij cliënten met een LHBTI+ identiteit bijstaan. Lawyers for Lawyers interviewde de afgelopen maanden dertig advocaten uit twaalf verschillende landen. Tijdens het evenement presenteerde Shagoofa Rahmani de voorlopige bevindingen van dit onderzoek.

Zo toonde het onderzoek aan dat advocaten vaak worden gezien als promotors van homoseksualiteit en regelmatig worden geïdentificeerd met hun cliënten. Een advocaat uit Nigeria zei hierover: “In een moordzaak zal de rechter mij niet stereotyperen en een moordenaar noemen, noch voor de grap noch met opzet, omdat de rechter gelooft dat ik op dat moment mijn werk eerlijk en naar mijn beste vermogen doe. Maar in LHBTI+-zaken is het eerste wat de rechter zal zeggen: Waar is die homo-advocaat?”

Ook vrezen advocaten die LHBTI+ cliënten vertegenwoordigen voor hun persoonlijke veiligheid en welzijn. 79 procent van de ondervraagde advocaten heeft te maken met bedreigingen, online intimidatie en fysiek geweld. “Het kan me niet schelen wat ze over me zeggen, maar het kan me wel schelen als mijn leven wordt bedreigd. Afgelopen juli zijn er twee IED’s onder mijn auto geplaatst“, zei een Maleisische advocaat tijdens één van de interviews. De voortdurende angst dat ze het doelwit van bedreigingen en geweld kunnen zijn, heeft gevolgen voor het mentale welzijn van advocaten en leidt ertoe dat sommigen zich steeds meer isoleren van de maatschappij.

Uit angst voor represailles kiezen advocaten er steeds vaker voor om niet aan LHBTI+ zaken te werken. Dit resulteert ook in een verminderde toegang tot het recht voor mensen die zich identificeren als LHBTI+. Advocaten spelen een cruciale rol in de bescherming- en bevordering van LHBTI+ rechten. Vanaf september zullen interviews met de advocaten uit de twaalf verschillende landen worden gepubliceerd op de website van L4L.

L4L is de sprekers en moderator dankbaar voor hun aanwezigheid en bijdragen tijdens het seminar. Ook willen wij de Amsterdamse Orde van Advocaten bedanken voor het mogelijk maken van dit evenement.