Dertien grote advocatenkantoren besloten vorig jaar tot de oprichting van een speciaal steunfonds om de sociale advocatuur bij te staan. Uitvoerder van het project is juridisch kenniscentrum Praktizijns-Sociëteit. Directeur Maarten Bohlken van de Praktizijn geeft een update over het bestaande aanbod. Voor inschrijving op het Gestructureerd Intercollegiaal Overleg (GIO), noodzakelijk om te voldoen aan de verplichte Verordening Kwaliteitstoetsen, begint de tijd te dringen.

Tekst: René Zwaap

De Praktizijn bestaat al sinds 1837 en is als onafhankelijk cursusinstituut ondergebracht bij de Amsterdamse rechtbank. Directeur Maarten Bohlken van de Praktizijn werd in 2020 benaderd door Brechje van der Velden (Allen & Overy) en Bas Boris Visser (Clifford Chance). Zij vroegen hem om een projectplan te ontwikkelen voor een speciaal fonds van grote kantoren dat ten goede moest komen aan kennisontwikkeling bij de zo sterk onder druk liggende sociale advocatuur. Dertien van de 30 kantoren die deelnemen aan het grote kantoren-overleg dragen bij aan het fonds: Allen & Overy, De Brauw, Clifford Chance, Van Doorne, Freshfields, HVG, Houthoff, Lexence, Loyens & Loeff, Nauta Dutilh, Nysingh, Simmons & Simmons en Stibbe.

Maarten Bohlken: “Op verzoek van de grote kantoren hebben we een enquête uitgevoerd onder leden van de sociale advocatuur naar hun wensen voor praktische ondersteuning. Daaruit kwamen informatie en opleiding als grootste behoeften naar voren en met name de wens voor gratis toegang tot de juridische databank van Wolters Kluwer. Dat was onhaalbaar omdat Wolter Kluwer natuurlijk niet zijn kip met gouden eieren wil slachten. Maar alternatieven bleken wel mogelijk.”

Deelname aan het steunfonds kost 5.000 euro per jaar (meer mag ook) en met de aldus verkregen gelden zijn inmiddels twee projecten gelanceerd. Zo krijgen leden van de sociale advocatuur die lid zijn van de Praktizijn (lidmaatschap 210 euro per jaar) gratis toegang tot een online-attenderingsdienst met complete inhoudsopgaven van ruim 150 juridische tijdschriften. De Praktizijn stuurt op verzoek artikelen aan leden toe. Voor leden van de Praktizijn kost het opvragen van een artikel vijf euro per stuk, maar voor leden van de sociale advocatuur is de dienst gratis. Voor deze nieuwe dienst werkt de Praktizijn nauw samen met Recht.nl. Gezamenlijk bieden zij een eenvoudig doorzoekbare database aan met ruim 300.000 tijdschriftartikelen.

Maarten Bohlken: “Inmiddels hebben 90 leden van de sociale advocatuur zich ingeschreven voor de artikelenservice en er komen er nog dagelijks bij. Aangezien er landelijk ongeveer 11.000 advocaten zijn die zich bezighouden met sociale advocatuur, waarvan een groot deel  in Amsterdam, zitten we nu dus op een deelname van nog geen 10 procent. Eigenlijk zouden alle sociale advocaten mee moeten doen.”

Verplichte kwaliteitstoets

Daarnaast krijgen sociale advocaten een substantiële korting op deelname aan een tweemaandelijks overleg om te voldoen aan de Verordening Kwaliteitstoetsen. Deze is sinds maart 2020 door de Nederlandse Orde van Advocaten verplicht gesteld. De Praktizijn biedt daarvoor via het zogeheten Gestructureerd Intercollegiaal Overleg (GIO) een door de Amsterdamse Orde van Advocaten erkende vorm van feedback met andere advocaten. Inmiddels maken meer dan 215 advocaten door het hele land hiervan gebruik. Ook deze dienst ontwikkelde de Praktizijn in samenspraak met Recht.nl. De bijdrage bedraagt voor Praktizijnsleden 249 euro per jaar, maar leden van de sociale advocatuur betalen 100 euro dankzij een subsidie vanuit het projectfonds van de grote kantoren.

Maarten Bohlken: “Het gaat bij GIO om een overleg tussen drie tot tien advocaten, allemaal actief op hetzelfde rechtsgebied, jaarlijks in vijf bijeenkomsten van twee uur. Per bijeenkomst worden vakinhoudelijke zaken besproken, aspecten van gedragsrecht, vormgeving van de praktijk en aanverwante onderwerpen. Een en ander wordt opgehangen aan recent gepubliceerde uitspraken op Rechtspraak.nl. Van elke zaak wordt in ongeveer 10 minuten per casus de relevantie voor de praktijk besproken. Bij elke bijeenkomst brengt één deelnemer een casus uit de eigen praktijk in. De processtrategie wordt besproken, de uitleg van een specifieke rechtsregel of een praktische vraag over de bedrijfsvoering rond de casus. Daarbij is in geheimhouding voorzien. Tot nog toe werden die sessies online via Teams gehouden. De bedoeling is daarmee ook in de toekomst gedeeltelijk door te gaan, omdat dat daarmee reistijd wordt uitgespaard. Hoewel de Praktizijn voornamelijk Amsterdamse advocaten als lid heeft, is de opzet van het project uitdrukkelijk landelijk.

Bezemwagen

Inschrijving voor de GIO kan nog tot uiterlijk begin oktober 2021. Maarten Bohlken: “Ik zie die komende GIO-sessies vooral als een soort bezemwagen voor advocaten die het behalen van de benodigde uren voor het nieuwe kwaliteitssysteem tot nog toe voor zich uit hebben geschoven. Ideaal is een groep van zes tot zeven deelnemers, om Babylonische spraakverwarring te voorkomen. Iedere groep wijst zijn eigen voorzitter aan en de agenda wordt vastgesteld aan de hand van de wensen van de deelnemers. De ervaringen zijn tot nu toe erg positief.”

Deelname aan GIO is inclusief het gebruik van de JurisprudentieTracker, een nieuwe online tool waarmee advocaten in een oogopslag op de hoogte worden gehouden van de belangrijkste actuele jurisprudentie in hun praktijk.

Kunstmatige intelligentie

Maarten Bohlken: “De JurisprudentieTracker is een kunstmatig intelligente juridische assistent die gerechtelijke uitspraken rubriceert en duidt. Alle nieuwe uitspraken van Rechtspraak.nl worden per specialisme dagelijks aangereikt en gerubriceerd naar 180 onderwerpen binnen 18 rechtsgebieden. Zo kun je één dag na publicatie op Rechtspraak.nl zien welke nieuwe uitspraken er zijn op je specifieke praktijkgebied, en hoe die uitspraken worden besproken in juridische blogs en tijdschriften. De JurisprudentieTracker neemt het lees- en zoekwerk grotendeels van je over en geeft aan welke zaken relevant zijn doordat ze veel zijn besproken in de literatuur. Het laat tevens zien hoe hoger beroepen van een zaak verlopen. Evenals hoe hogere rechtspraak wordt uitgelegd in latere, lagere rechtspraak.”

Inmiddels bekijkt de Praktizijn in samenpraak met het steunfonds hoe het project verder kan worden uitgerold. Gedacht wordt aan het aanbieden van goedkope intervisie aan de sociale advocatuur en aan verdere diensten op het gebied van jurdisprudentie-analyse en cursussen.

Toelating tot de steunmaatregelen is voorbehouden aan advocaten die:

  • tenminste 60 tot 70 procent van hun praktijk besteden aan cliënten die aangewezen zijn op een toevoeging of lid zijn van een vereniging als de VSAN, VA of een specialistenvereniging;
  • aantoonbare affiniteit met en ervaring in de sociale advocatuur hebben;
  • lid zijn van De Praktizijns-Sociëteit.

Maarten Bohlken: “Het is altijd mogelijk om je als sociaal advocaat aan te melden voor deelname. Maar deelname aan GIO voor 2021 sluit eind september, begin oktober. Daarnaast hopen we dat meer grote kantoren aanhaken en deelnemen aan de fondsvorming en lid worden van de Praktizijn.”

Voor meer informatie en inschrijving zie www.praktizijn.nl/sociale-advocatuur.