Op 8 en 9 mei 2015 vond alweer de 7e editie van de NVJSA Nationale Strafrechtgame plaats. Hierbij werd gestreden om de felbegeerde titel “Jonge Strafpleiter van het jaar 2015”. Twee zinderende dagen vol strijd én samenwerking tussen de strafrechtmeesters van de toekomst.
Door Annelies van Ochten
Ook dit jaar werd de Strafrechtgame georganiseerd in Amsterdam, dé plek voor een dergelijke cursus voor de leden van de NVJSA. Alleen leden met enige ervaring binnen het strafrecht kwalificeerden zich voor deelname aan de Game. Voor ieder lid is eenmalige deelname verplicht. Dit jaar was het onderwerp ‘Het alternatieve scenario: De overtuigingskracht van de advocaat’. Ongeveer een week van te voren ontvingen de deelnemers een strafdossier (zedenzaak) ter voorbereiding, waarna voor hen het spel een aanvang nam.
Op vrijdag 8 mei startte een ieder in de Bazel met het bijwonen van een lezing door prof. mr. E.P.R. Sutorius, oud-advocaat en thans verbonden aan de Universiteit van Amsterdam als hoogleraar Strafrechtwetenschap. Na een korte pauze volgde een workshop van dezelfde prof. mr. Sutorius en Marijn Moerman, afgestudeerd aan De Theaterschool van de Amsterdamse Hogeschool van de Kunsten. Er volgde een lunch om nieuwe krachten op te doen voor het echte werk. De 48 deelnemers, verdeeld in groepjes van 6 personen, bereidden gezamenlijk de verhoren van zowel de aangeefster als de verdachte voor onder begeleiding van een ervaren advocaat die de deelnemers van tips voorzag. De deelnemers gebruikten deze tips vervolgens weer bij het daadwerkelijke verhoor van genoemde personen (lijfelijk aanwezig in de gedaanten van enthousiaste en goed ingeleefde acteurs) onder leiding van heuse rechters-commissarissen en officieren van justitie. Zowel de begeleidende advocaat als de rechters en officieren hebben de deelnemers beoordeeld op onderwerpen als voorbereiding, presentatie, formulering en opbouw van de vragen, dossierkennis, et cetera. Naast deze scores konden de deelnemers gedurende het evenement punten verdienen met het beantwoorden van bonusvragen via sms-berichten. De vragen grepen terug op de lezing, maar waren ook gerelateerd aan het dossier (“welke kleur had het slipje van aangeefster?” was een echte hoofdbreker waarover pas tijdens de uiteindelijke prijsuitreiking duidelijkheid werd verschaft. Lichtgroen luidde het antwoord, voor de geïnteresseerde lezer). Aan het einde van de dag woonde men gezamenlijk nog een afsluitende lezing bij, gegeven door mr. I. Leenhouwers (advocaat te Alkmaar, specialist zedenzaken), waarna een diner in restaurant Harkema volgde. De borrel daarna werd meer dan goed bezocht; de laatste inmiddels uitgelaten participant deed rond half 3 het licht uit. Hoewel gezelligheid tijdens de Game hoog in het vaandel staat, wordt één en ander zeer serieus genomen. Uit de wandelgangen bleek bijvoorbeeld dat een actieve cursist, na luttele uren slaap om half 6 ’s morgens op kantoor alweer pleitaantekeningen zat uit te typen.
Tussen 9 en half 10 verzamelden de cursisten zich op zaterdagochtend op de rechtbank van Amsterdam. Enkele bodes die vrijwillig hun zaterdag opofferden voor de Game verwelkomden hen. De ochtend startte met een lezing van mr. B. Stapert, Amsterdams advocaat en door de deelnemers gezien als echte coryfee op het gebied van strafrecht en dan met name doodstrafzaken in de VS en elders in de wereld. Ook mr. Staperts betrokkenheid bleek groot. Aangezien hij pas die ochtend vroeg op Schiphol was geland na een onverwachte buitenlandse zakenreis en hemel en aarde bewoog om de jonge pleiters toe te spreken. Een actieve bijdrage werd daarna verwacht tijdens het debat onder leiding van Donatello Piras van het Nederlands Debatinstituut met medewerking van rechter mr. L. van Walree (Rotterdam), Officier van Justitie mr. W.J. Nijkerk (Amsterdam), advocaat mr. C.W. Flokstra (Meijering Van Kleef Ficq & Van der Werf) journalist W. Laumans (auteur Mocro Maffia) en rechercheur J. Spriensma (Nationale Politie-eenheid Amsterdam). Na de lunch werd het programma vervolgd met het slotstuk: de zitting. Ook hier waren weer echte rechters en officieren van justitie bezig met het uitvoeren van hun dagelijkse bezigheden, maar dan voor de verandering eens op zaterdag. De organisatie had de rechters opdracht gegeven om de pleiters te confronteren met de mededeling dat de pers buiten de zittingszaal klaarstond met een cameraploeg om beeld- en geluidopnamen te maken, om te zien hoe de kandidaten op deze onverwachte omstandigheden zouden reageren. Menig pleiter pakte het goed op, maar was niet op de hoogte van de persrichtlijn 2013, waar door de rechter nog even uit werd geciteerd. Leermomentje. Na het pleidooi werd ‘geraadkamerd’ en volgde de beoordeling van de pleiter(s). Punten konden worden gescoord op de onderdelen presentatie, incidentenbehandeling, overtuigingskracht, dossierkennis, opbouw pleidooi en ‘het alternatieve scenario’. Voor de deelnemers volgden geen cijfers (althans, deze werden niet openbaar gemaakt), maar wel ongezouten doch opbouwende kritiek en complimenten. Ook was daar de mogelijkheid voor de deelnemers nu eens vragen aan de rechterlijke macht te stellen. Een wisselwerking waar tijdens een ‘echte’ procedure geen mogelijkheid toe bestaat, maar die enorm leerzaam kan zijn. Dit is één van de redenen, zo vertelde een raadsheer van het hof na afloop, dat rechters zo genegen zijn hun medewerking te verlenen aan de Strafrechtgame.
Dan het moment waar het een ieder natuurlijk om te doen was! De prijsuitreiking en de afsluitende borrel. Naast een groepswinnaar werd een individuele winnaar gekozen. De pleiters die de 3e en de gedeelde 2e plaats innamen, werden beloond met een strafrechtuitgave van een SDU-Commentaar (dit jaar de partner van de NVJSA). De grote winnaar, die volgens het bestuur van de Game met een kritische noot binnenkwam, vanaf het eerste moment actief en scherp was, mr. Floor Visser (Hilhorst advocaten, Utrecht) nam naast de SDU-Commentaarbundels een waardebon voor een eigen toga mee naar huis. Mr. Visser stelde zelf niet op winst te hebben gerekend en was voor het eerst in zijn carrière sprakeloos. Een toga heeft hij al, dus riep hij zijn groepsgenoten op het vooral te melden als zij er nog wel om verlegen zaten.
Over-all was de mening dat de open discussies met de rechters als leerzaam zijn ervaren en men ging met een aantal waardevolle lessen naar huis. Kortom, allemaal winnaars! En mr. Visser? Wellicht zullen we nog veel van hem horen.
NVJSA De Nederlandse Vereniging van Jonge Strafrechtadvocaten is in 2007 opgericht door een aantal jonge Amsterdamse strafrechtadvocaten, die nog niet voldeden aan de inschrijvingseisen voor het grote zusje de NVSA, maar die zich toch wilden verenigen, hun kennis gezamenlijk wilden vergroten en iets van een kwaliteitskeurmerk in het leven wilden roepen. Inmiddels zijn er landelijk 200 leden, waarvan 40% Amsterdamse Advocaten. Ongeveer elf keer per jaar wordt een evenement georganiseerd, zoals lokale lezingen, een congres, een studiereis en de Strafrechtgame. Jonge strafrechtadvocaten kunnen lid worden voor € 115,– per jaar. De bedoeling is dat leden na ongeveer acht jaar praktijkervaring doorstromen naar de NVSA. Naast kwalitatief hoog onderwijs en het bevorderen van de onderlinge (collegiale) contacten laat het bestuur van de NVSJA weten dat gezelligheid hoog in het vaandel staat. Voor meer informatie: http://www.nvjsa.nl.