Van 17 tot en met 19 november vond in Palermo het dertigste jaarcongres van de Fédération des Barreaux d’Europe (FBE) plaats. De FBE, die in 1992 is opgericht, heeft 250 nationale en lokale ordes als leden en samen vertegenwoordigen zij meer dan één miljoen advocaten. De FBE is wellicht niet zo bekend, maar is erg actief als het gaat om het beschermen van de rechtsstaat, de onafhankelijkheid van justitie en het recht op een eerlijk proces. De FBE ondersteunt ook advocaten die mensenrechten verdedigen. Op het congres in Palermo werd de Amsterdamse Orde vertegenwoordigd door Agaath Reijnders, directeur van het Bureau van de Orde en deken Jacqueline Schaap. Deze laatste hield daar, net als de deken van Rotterdam, een lezing.
Het thema van het congres was “lawyers under attack”. Er is onder andere gesproken over advocaten als poortwachters van de rechtsstaat in tijden van oorlog of politieke conflicten en over de bedreigingen van het verschoningsrecht en de geheimhoudingsplicht. Eén van de sprekers was Sviatlana Babintseva, een advocate uit Belarus die een indrukwekkend betoog hield over de problemen die advocaten in dat land ondervinden bij het verdedigen van personen die zich uitspreken tegen het bewind van Lukashenko. Het congres werd afgesloten door Vivian Reding, vicepresident van de World Law Foundation en vroeger vicepresident van de Europese Commissie. Zij wees op het feit dat de bedreiging van een democratie altijd begint bij het aantasten van de rechtsstaat en het opleggen van beperkingen aan advocaten. Zij deed een oproep om als advocaten vooral niet weg te kijken, maar onze stem te laten horen als de rechtsstatelijkheid in gevaar komt in welk land dan ook. De FBE doet dat door allerlei initiatieven te ondersteunen en het aannemen van resoluties. Zo nam de FBE op 19 november drie nieuwe resoluties aan. In de eerste resolutie wordt bezorgdheid geuit over de neergang van de rechtsstaat in Polen, waardoor de rechtsbescherming van fundamentele burgerrechten wordt ondermijnd. In de tweede resolutie wordt de oorlog in de Oekraïne krachtig veroordeeld en worden advocaten opgeroepen om hun collega’s in de Oekraïne op wat voor manier dan ook te ondersteunen. In de derde resolutie wordt gewezen op het schenden van de rechten van vrouwen in Iran en Afghanistan en op de intimidatie en het gevangennemen van advocaten die de mensen verdedigen die opkomen voor hun rechten. Voor wie denkt dat dit zinloos is had Vivian Reding wijze woorden: wegkijken en zwijgen is geen optie. Het laten horen van je stem is volgens haar nooit voor niets.
De FBE heeft verschillende commissies, waaronder de human rights commissie waar de Amsterdamse en Rotterdamse orde aan deelnemen. In Palermo is een nieuwe commissie opgericht met als doel de solidariteit tussen Europese advocaten te vergroten. De ‘New Technologies Commission’ roept Amsterdamse advocaten op om deel te nemen aan de Legal Tech wedstrijd die in twee rondes in 2023 zal worden gehouden met als onderwerp: Algorithms, Ethics and Law.
Zie voor meer informatie: www.fbe.org en oirp.wroclaw.pl.
Een team kan bestaan uit één advocaat of uit drie personen met minstens één advocaat, aangevuld met experts.
Van 15 tot en met 17 juni 2023 wordt FBE congres in Amsterdam gehouden. Nadere berichtgeving daarover volgt.
Barbara Rumora-Scheltema en Jacqueline Schaap